اعلام نتایج طرح بررسی اثرات جاده میانگذر بر خشكی دریاچه ارومیه
گل سپید: تبریز- نتایج طرح بررسی اثرات جاده میانگذر بر خشكی دریاچه ارومیه از جانب دكتر علیرضا مجتهدی و دكتر جواد پارسا دو تن از اساتید دانشگاه تبریز در گروه های مهندسی آب و آموزشی آبیاری دانشكده های مهندسی عمران و كشاورزی اعلام گردید.
به گزارش روز یكشنبه ایرنا، بر مبنای نتایج این طرح اصلی ترین عامل تولید جریان در دریاچه و گردش آب در آن، وزش باد تشخیص داده شده كه دو دسته طوفان غالب و متناسب با آن دو دسته جریان غالب در این پهنه آبی شناسائی شد.
در حالت كم آبی بخش اعظمی از ناحیه جنوبی خشك است و بنابراین در این حالت، بود و نبود میانگذر تاثیری بر گردش آب در دریاچه ندارد و در حالت تراز اكولوژیك و پرآبی كه ناحیه جنوبی هم دارای آب است، میانگذر منجر به تغییر الگوی جریان در دو بخش شمالی و جنوبی شده و الگوی گردش آب در دریاچه را بخصوص در مواقع طوفانی برهم می زند.
نتایج این مطاله نشان می دهد، با دور شدن از میانگذر اثر آن بر روی مقادیر سرعت جریان هم كاسته می شود و اصلاح میانگذر و تولید بازشوهای جدید به تنهایی تاثیر مستقیم بر تغییرات تراز آب دریاچه (حل بحران خشك شدن) نخواهد داشت، بلكه بر اكوسیستم دریاچه تاثیر مثبت داشته و در جهت كاهش بحران دریاچه عمل می كند.
به طور كلی هرچه موقعیت قرارگیری بازشدگی جدید در سمت غربی ساحل باشد، شاخص های ارزیابی اصلاح گردش هیدرولیكی بهبود یافته و در نتیجه وضعیت جریان به وضعیت پیش از احداث میانگذر نزدیكتر می شود، زیرا بازشدگی فعلی نزدیك به ساحل شرقی احداث شده است.
نتایج این طرح پژوهشی در دانشگاه تبریز نشان می دهد، از نظر عملكرد فاكتور آبگذری در جهت بهبود پارامترهای در رابطه با گردش جریان در تراز اكولوژیكی سطح آب دریاچه و در كنار الزامات سازه ای، زیست محیطی و اجتماعی-اقتصادی، سناریوی دو بازشدگی به طول 500 متر در شانه غربی جاده میانگذر، بعنوان سناریوی ارجح جهت اصلاح، انتخاب گردید و بر مبنای برآوردهای اولیه، هزینه های اجرائی گزینه های اصلاحی هم برآورد شده است.
بر مبنای نتایج ارزیابی های زیست محیطی مربوط به زمان اجرای گزینه اصلاحی، اجرای پروژه از منظر ارزیابی زیست محیطی مورد قبول است.
نكته مهم توجه به این مساله است كه برپایه ارزیابی مدل هیدرودینامیكی، جهت دستیابی به عملكرد معنادار گزینه اصلاحی، ضروری می باشد كه توده آبی دریاچه، حداقل به تراز 1273 رسیده باشد.
محققان دانشگاه تبریز متذكر شده اند، علی رغم اینكه با در نظر گرفتن وسعت كنونی بستر خشك، جهت عملیاتی نمودن سناریوهای اصلاح و بهسازی، از لحاظ اجرائی اكنون زمان مناسبی است، ولی از منظر ارزیابی اجتماعی- اقتصادی و با عنایت به وضعیت كنونی حجم توده آبی دریاچه و دورنمای نه چندان معین برای میزان افزایش تراز آب آن در آینده، زمان اجرای طرح، تصمیمی مدیریتی است كه پیشنهاد می گردد با عنایت به برنامه های ستاد احیای دریاچه ارومیه و شرایط اجتماعی موجود و همینطور با در نظر گرفتن دقیق دستاوردهای اجرای طرح، اتخاذ شود.
طبق یافته های این طرح، با عنایت به تغییراتی كه بستر دریاچه در دو دهه اخیر دستخوش آن شده است و برپایه مطالعات ژئوهیدروشیمیایی، این نكته باید مورد توجه ویژه قرار گیرد كه بازگشت به شرایط طبیعی در دریاچه با اجرای هر طرح اصلاحی در میانگذر، مستلزم گذر زمان قابل توجهی خواهد بود. نكته مهم، ملحوظ داشتن گزینه های بهسازی دیگر در كنار گزینه بهبود گردش هیدرولیكی است، چون كه مهمترین فعالیت مورد ارزیابی منتج به اثرات منفی بسیار بر فاكتورهای زیست محیطی، گزینه 'بهره برداری از پل' است كه با عنایت به منتفی شدن گزینه حذف كامل میانگذر (نتایج ارزیابی اجتماعی-اقتصادی)، عملكرد آن به صورت بالقوه مطرح خواهد بود.
این مطالعه نشان می دهد، این گزینه ها منوط به وضع قوانین مدیریتی زیست محیطی جهت ملزم نمودن فرآیند راهداری در استفاده از تكنولوژی های دوستدار محیط زیست، ممنوعیت حمل و نقل مواد خطرزا برای سلامت زیست محیطی منطقه و همینطور بهبود كیفیت هوا، صدا و محیط بیولوژیكی (اقداماتی نظیر نصب پانلهای حائل صوتی در شانه های جاده) می شوند.
نتایج این طرح تحقیقاتی نشان می دهد، مورد مهم دیگر، ملحوظ نمودن قطعی الزامات معماری و سازه ای در مسئله مناظر انسان ساخت مربوط به اجرای پل آبگذری در جهت ارتقا فاكتورهای محیط فرهنگی (مشتمل بر گزینه های تفرجگاه ها و اكوتوریسم) است به منظور اجرای آبگذری، در كنار كالورتها و گزینه های متنوع مطرح در صنعت پل سازی، شامل مواردی نظیر پلهای قوسی و پلهای معلق، دو گزینه سیستم شمع-عرشه و پل كابلی، با شرایط میدانی و همینطور مشخصات دهانه های آبگذری، انطباق بیشتری دارند.
به گزارش گل سپید به نقل از ایرنا، دریاچه ارومیه نام دریاچه ای در شمال غربی كشورمان است كه میان دو استان آذربایجان غربی و شرقی قرار گرفته است.
مساحت این دریاچه در تابستان 2015 میلادی حدود شش هزار كیلومتر مربع بود كه در ردیف بیست و پنجمین دریاچه بزرگ دنیا از نظر مساحت قرار می گرفت و این دریاچه بزرگ ترین دریاچهٔ داخلی ایران و دومین دریاچهٔ بزرگ آب شور دنیا محسوب می شد.
آب این دریاچه بسیار شور بوده و بیشتر از رودخانه های زرینه رود، سیمینه رود، تلخه رود، گادر، باراندوز، شهرچای، نازلو و زولا تغذیه می گردد.
دریاچه ارومیه از اواسط دهه 1380 آغاز به خشك شدن كرد و در همین راستا كارگروه ملی نجات با مدیریت معاون اول رئیس جمهوری تشكیل شد.
به گفته بعضی از مسئولان هم اكنون 90 درصد آب دریاچه ارومیه خشك شده است.
خبرنگار: سیدیحیی مرتضائی **انتشار: عزیزی راد
3038/518
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب