مروری بر بررسی های پژوهشگران،
چرا كارایی بیمارستان های كشور نامطلوب است؟
به گزارش گل سپید بیمارستان یك سازمان اجتماعی بسیار پیچیده چند تخصصی و بوروكراتیك است كه نقش بسزایی در تأمین، حفظ و ارتقای سلامتی جامعه دارد. ولی نتایج یك پژوهش داخلی حكایت از آن دارد كه كارایی بیمارستان ها در كشور ما مطلوب نمی باشد.
به گزارش گل سپید به نقل از ایسنا، پاسخگویی نسبت به نیازهای بالینی و غیر بالینی مردم جامعه و ارتقای سلامت آنها، از اهداف اصلی بیمارستان ها به حساب می آید. دولت ها با استفاده از روش های صدور مجوز، ارزشیابی و اعتباربخشی به صورت دوره ای، عملكرد بیمارستان ها را ارزشیابی می كنند. منابع محدود بیمارستان ها اما پاسخگوی نیازهای نامحدود بیماران نیست و بیمارستان ها باید به جای تاكید بر كمیت خدمات بر كیفیت و ارزش خدمات متمركز شوند. بنابراین، بیمارستان ها باید از بهره وری بالایی برخوردار باشند.
پژوهشگران و متخصصان امر بر این اعتقاد هستند كه برای سنجش اثربخشی بیمارستان ها می توان از شاخصهای كیفیت خدمات بیمارستان، كیفیت زندگی بیماران، مرگ ومیر بیماران و رضایت بیماران استفاده نمود. برای سنجش كارایی بیمارستان ها هم می توان از روش های تحلیل پوششی داده ها، روش های موسوم به تحلیل مرزی تصادفی و پابن لاسو و همینطور شاخصهای كارایی استفاده نمود. بعلاوه شاخصهای عملكردی نظیر ضریب اشغال تخت، متوسط مدت اقامت بیمار در بیمارستان، گردش تخت و فاصله گردش تخت بیمارستان هم جهت بررسی كارایی بیمارستان ها استفاده می شوند.
در این رابطه، متخصصانی از دانشكده بهداشت دانشگاه تهران در مطالعه ای علمی پژوهشی، از راه مرور نظام مند و فرا تحلیلی دو دهه تحقیق، به ارزشیابی عملكرد بیمارستان های ایران پرداخته اند.
مرور نظام مند استفاده شده در این پژوهش با تاكید بر كلیه مقالات منتشرشده در رابطه با ارزشیابی عملكرد بیمارستان های ایران انجام شده است. به قول پژوهشگران، مرور نظام مند، با جستجوی ساختارمند و ارزشیابی كیفی مطالعات پیشین و سنتز نتایج آنها، اطلاعات دقیق تر و جامع تری را در اختیار سیاست گذاران و مدیران قرار می دهد.
در این تحقیق، شش بانك اطلاعاتی فارسی و انگلیسی شامل PubMed، Magiran، Iranmedex، SID، Elsevier، Emerald و موتورهای جستجوگر Google و Google Scholar در بازه زمانی ۲۱ سال گذشته مورد بررسی قرار گرفتند. همچنین، مجلات تخصصی در حوزه های كارایی، اثربخشی و بهره وری بخصوص در بخش بهداشت و درمان هم بررسی شدند تا مقالات نمایه نشده در پایگاه های اطلاعاتی هم بازیابی شوند.
نتایج به دست آمده از این مطالعه نشان داد كه مطالعات ارزشیابی عملكرد بیمارستان ها در ایران بیشتر بر بعد كارایی تمركز داشته و كمتر به شاخصهای اثربخشی توجه داشته اند.
حامد دهنوی، پژوهشگر دانشكده بهداشت دانشگاه علوم پزشكی تهران و همكارش در این تحقیق می گویند: «بر اساس یافته های ما، بیشترین كارایی فنی مربوط به بیمارستان های تأمین اجتماعی كشور و دانشگاه های علوم پزشكی آذربایجان شرقی، همدان، تهران، یزد و گیلان بوده است. كمترین كارایی هم به بیمارستان های دانشگاه های علوم پزشكی خوزستان، كرمانشاه و آذربایجان غربی اختصاص داشته است».
این محققان اضافه می كنند: «میانگین كارایی فنی بیمارستان های كشور بین ۰.۵۸۴ و ۰.۹۹۸ متغیر بوده است این مورد نشان داده است كه كارایی بیمارستان های كشور، پایین بوده و نسبت ستاده های به دست آمده به داده های استفاده شده در این بیمارستان ها كمتر از یك است. بر همین مبنا و طبق اطلاعات و آمار وزارت بهداشت، میانگین اشغال تخت بیمارستان های كشور حدود ۷۰ درصد و متوسط مدت اقامت بیماران در بیمارستان های كشور در سال ۱۳۹۶ برابر با ۲.۶ روز بوده است».
طبق این نتایج، برای ارزشیابی عملكرد بیمارستان ها باید از یك مدل سیستمی جامع شامل شاخصهای ساختاری، فرآیندی و پیامدی (نتایج بالینی، عملیاتی و مالی) استفاده گردد.
دهنوی و همكارش اعتقاد دارند: «بیمارستان ها در صورت اصلاح ساختار نظام سلامت، اجرای درست سطح بندی خدمات سلامت و پاسخگویی مناسب سازمان های بیمه ای، می توانند بعنوان یك بنگاه اقتصادی خوب عمل كنند. در چنین حالتی، بیمارستان ها با عرضه خدمات ضروری ایمن و باكیفیت، رضایت بیماران و سازمان های بیمه ای را تأمین می كنند. از سوی دیگر، سازمان های بیمه گر با پرداخت كامل و بموقع هزینه های درمان بیماران، امكان ادامه فعالیت اثربخش و كارآمد بیمارستان ها را فراهم می آورند».
نتایج این پژوهش كه در نشریه «پایش» از انتشارات پژوهشكده علوم بهداشتی جهاد دانشگاهی انتشار یافته اند، می توانند به سیاست گذاران و مدیران بخش سلامت كشور در آگاهی از عملكرد بیمارستان های كشور و برنامه ریزی برای ارتقای عملكرد آنها كمك مؤثری كنند.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب