به همت یك پژوهشگر جوان؛
گردآوری جلوه های بی مثال تالاب میقان با چاشنی عشق
گل سپید: نتایج ده ساله پژوهش های فردی در تالاب بی مثال كویری میقان، تصاویر و داده هایی را در قالب یك اطلس علمی بر جای گذاشته كه راه را برای ارتقای حفاظتی و اجرای طرح های گردشگری هموار كرده است.
خبرگزاری مهر؛ گروه جامعه: اطلس جامعی از وضعیت مهره داران تالاب میقان اراک اخیرا به زیور تبع آراسته شده و پژوهشگر گردآورنده آن معتقد می باشد که این کتاب می تواند منبع جامعی برای مطالعات درباره طبیعت این تالاب باارزش در کویر مرکزی ایران باشد. محمود کلنگری پژوهشگر حوزه تنوع زیستی و گردآورنده این اطلس در گفت و گو با خبرنگار مهر به توضیح انگیزه هایش برای پیگیری انتشار این اطلس و چالش ها، تجارب، انگیزه ها و انتظاراتش برای انجام این تحقیق جامع پرداخت و با اشاره به اینکه از کودکی به حیوانات علاقه داشته و به تبع آن رشته دانشگاهی را انتخاب نموده است که در رابطه با حیات وحش بوده است، اظهار داشت: اطرافیانم از این علاقه خبر داشتند و روزی با یکی از دوستانم برای نخستین بار به تالاب میقان رفتم و آنقدر مناظر این تالاب برایم جذاب بود که که تصمیم گرفتم مناظر بی نظیر و حیات وحش زیبایی را که در جلوی چشمانم می بیینم با دوربین عکاسی به تصویر بکشم و آنها را برای همیشه ثبت کنم. وی افزود: جلوه تالاب میقان آنچنان من را جذب کرد که فکر می کردم ساعات متمادی می تواتم آنجا بمانم و درباره آن مطالعه کنم. درواقع این مناظر انگیره ای شد مطالعاتم بیشتر شود و بتوانم حیوانات را بشناسم و تصمیم گرفتم بازدیدهای گاه و بیگاهم از این تالاب را جهت دار و هدفمند کنم. کلنگری با اعلان اینکه این مطالعات هدفمند را در طول بیش از یک دهه و با پشتیبانی مالی و معنوی شخصی و خانوادگی به سرانجام رسانده است، گفت: به جرئت می توانم بگویم هم طراز با یک یا دو پایان نامه دکترا کار برای این اثر پژوهشی انجام شده است.
تلفیق چشم نواز هنر عکاسی و کار علمی برای ایجاد یک منبع میقان شناسی این پژوهشگر با اشاره به اینکه این اثر در طول یک برهه زمانی طولانی مدت و با تلفیق هنر عکاسی و کار علمی یک اثر تلفیقی چشم نواز بعنوان منبع میقان شناسی برای مخاطبانی در رده های سنی متفاوت، همچون پژوهشگران و دانش آموختگان محیط زیست و تنوع زیستی مورد توجه است، اظهار داشت: این کتاب بعنوان مرجع گردشگری هم می تواند مورد توجه قرار بگیرد، چونکه با دقت به مشاهده حیوانات پرداخته و می تواند منبع مناسبی برای پرنده نگری همچون شاخصه های اکوتوریسم باشد. کل نگری بیان داشت: درواقع با شناخت دقیق از این تالاب باارزش بطور غیر مستقیم گردشگری رونق خواهد یافت و منافع اقتصادی بی نظیری به همراه دارد. این پژوهشگر با یادآور اینکه این مسیر در ضمن سال های ابتدای جوانی اش کلید خورده و با شور و توان به کشف گونه های مختلف و پیدا کردن گونه هایی منجر گردید که در حالت عادی برای هرکسی مقدور نبود، اظهار داشت: سفرهای پژوهشی ام در ساعات متفاوتی از روز و شب انجام می گرفت در این راه از روش های مختلفی همچون مشاهده مستقیم، نصب دوربین تله و پیدا کردن نمایه های حیوانات (از جمله ردپا و سرگین و.. که تابلوی تمام قدی از زیستمندان تالاب بود) استفاده کردم.
از حیرت مشاهده یک گربه وحشی در دل کویر تا کشف گونه های جدید وی به بیان یک اتفاق اعجاب انگیز در سال های حضورش و فعالیتش در این تالاب پرداخت و توضیح داد: روزی خیلی اتفاقی در دل کویر توله گربه وحشی دیدم که در چنین اقلیمی کمتر دیده می شود، و این اتفاق موجب شد که با نصب دوربین تله ای درآن منطقه از زندگی مخفیانه گونه گربه وحشی در دل کویر پرده بر دارم و متوجه شوم در کنار این گربه ها گونه تشی (گونه ای از خانواده خارپشت هابزرگترین جونده ایران) زندگی می کند پیدا کردن اینگونه ها در چنین زیستگاهی علاوه بر اینکه هم انرژی زا بود توانست بخش های تاریکی از حیات در تالاب بر روی چشمانمان باز کند. کلنگری با اشاره یه اینکه تا قبل از شروع پژوهش هایش، هیچ گزارشی از وجود برخی گونه ها همچون غاز پیشانی سفید، غاز پیشانی سفید کوچک، غاز پازرد، لک لک سیاه و اردک سر سفید در این تالاب وجود نداشت، کشف این حضور را موجب افزایش یافتن ارزش این زیستگاه دانست و اظهار داشت: حتی کارشناسان سازمان محیط بسست زیست هم از حضور اینگونه ها در این تالاب خبر نداشتند و این کشف، نظر بسیاری کارشناسان را به تالاب میقان جلب کرد. این پژوهشگر اشاره کرد: خیلی از اینگونه ها بعنوان گونه های مهاجر شناحته می شوند و با پی بردن به زادآوری آنها در تالاب، ارزش زیست محیطی این زیستگاه بیشتر شده است. که همچون گونه هایی که شاهد زادآوری آنها بودم می توان به «تنجه»، «پرستوی دریایی معمولی»، «هوبره» اشاره نمود. این پژوهشگر با اشاره به اینکه یکی از مسائلی که در این راه به دنبال آن بودم حفاظت از گونه های منحصر به فرد این تالاب بود اظهار داشت: اهتمام کردم به برآورد جمعیت اینگونه ها بپردازم و اینکه در چه بازه زمانی در تالاب حضور دارند. و در واقع هر آنچه که یک فرد در راه حفاظت نیاز دارد در این کتاب گردآوری شده است. کلنگری به سختی کار پژوهشی در محیط سخت کویری تالاب میقان اشاره نمود و اظهار داشت: من این سختی ها را بدون هیچ حمایت دولتی، با صرف هزینه برای تهیه تجهیزات گرانقیمت عکاسی و حمل و نقلی با اشتیاق به رساندم. این پژوهشگر به بیان قسمتی از سختی های کار دراین محیط پرداخت و تشریح کرد: در مقطعی از فصل بهار و تابستان، حجم عظیمی پشه های خونخوار به تالاب می آیند که مواجهه با آنها مثل کابوس است چون می توانند بیماری هایی را به بدن انسان منتقل کنند. ایشان سپس شیوع بیماری فوق حاد آنفلوآنزای پرندگان را در میانه این سال ها از دیگر چالش ها و مخاطرات پیش روی کارش برشمرد و اظهار داشت: یکبار هم به ظن جاسوسی از تأسیسات فرودگاهی که در محیط تالاب قرار گرفته بازداشت شدم.
فرودگاهی که در دل منطقه حفاظت شده تولید شده است کلنگری با انتقاد از اینکه فرودگاه اراک دقیقاً در منطقه شکار ممنوع تالاب میقان واقع شده است، اظهار داشت: این تالاب تنها یک محیط طبیعی نیست و تأسیسات، ابنیه و صنایعی در این منطقه وجود دارد همچون فرودگاه، تأسیسات فاضلاب شهری اراک و.... وی تعرض این تأسیسات، ابنیه و صنایع را به این محیط طبیعی تحت حفاظت محیط زیست از تهدیدات حیات وحش تالاب برشمرد و اظهار داشت: سروصدای زیادی که فرودگاه ایجاد می کند، حس ناامنی را در پرندگان و دیگر حیات وحش به وجود می آورد. کلنگری اما کار کردن در محیط تالاب را از شگفت انگیزترین کارها دانست و اظهار داشت: با این کار از تمدن خاکستری و سیمانی شهری فاصله گرفتم و کار در تالاب با وجود اینکه مصائب خودش را داشت تا حد زیادی من را از ناملایمات روحی شهر رها می کرد و همچون کلاس درسی در آن می آموختم. و این اندوخته های علمی موجب شد که در سطح دنیا به پژوهشگر قابل اعتنا و احترامی تبدیل گردد. نویسنده کتاب اطلس مهره داران تالاب کویری میقان با اشاره به هزینه های گزاف چاپ این اثر اظهار داشت: این کتاب در قطع رحلی تمام گلاسه، ۵۰۰ صفحه ای با جلد سخت و با هزینه شخصی منتشر گردید تا بتواند حق مطلب را در مقابل این طبیعت شگفت انگیر ادا کند، چون تالاب میقان شایستگی این را دارد که چنین اثری شناسنامه اش قرار بگیرد. وی ادامه داد: در یک فصل از این کتاب هم به اقدامات حفاظتی استانی در حوزه میقان اشاره شده و از این حیث که نشان میدهد این تالاب ظرفیت قرار گیری در مناطق ۴ چهارگانه و تالاب بین المللی را دارد، اثری نوآورانه است.
منبع: گل سپید
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب