در گفت وگو با گل سپید اعلام شد:
زلزله خاموش در انتظار دشت های ۴ استان
به گزارش گل سپید مدیرکل دفتر بررسی مخاطرات زمین شناسی و زیست محیطی سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور از وارد شدن داده های نقشه پهنه گسلی 6 کلانشهر به فاز داوری آگاهی داد و با اعلان اینکه بعد از تایید، این داده ها منتشر خواهد شد، اظهار داشت: علاوه بر آن نقشه فرونشست دشت های 4 استان در دستور کار است که امیدواریم تا آخر سال جاری منتشر شود.
دکتر رضا شهبازی در گفت و گو با ایسنا، با اشاره به اجرای پروژه تهیه نقشه گسل های کلانشهرها، با تاکید بر اینکه تهیه این نقشه ها یک پروژه ادامه دار است، اضافه کرد: کلیه طرح ها دراین زمینه در جریان است و اینکه بخواهیم به زودی اطلاعاتی از این پروژه اعلام نماییم با چالش هایی مواجه هستیم؛ چونکه شناسایی گسل در کلانشهرها کار دشواری است، برای اینکه گسل ها با عوارض شهری و ساخت و سازها پوشیده شده است.
وی با تاکید بر اینکه بر این اساس شناسایی گسل ها در مناطق شهری با روش های رایجی که گسل ها شناسایی می شوند، دشوار است، اشاره کرد: در بعضی مواقع شرایطی برقرار شد که بتوانیم به گسل ها دسترسی داشته باشیم که نمونه آن راه اندازی بزرگراه همت به سمت شمال کرج است که بطور تصادفی در پروسه خاکبرداری، گسل شمال تهران به سمت شمال شهر کرج نمایان و موجب شد که تیم تحقیقاتی ما مطالعاتی را بر روی این گسل انجام دهند.
شهبازی با تاکید بر اینکه این مطالعات در کلانشهرهای "تهران"، "کرج"، "مشهد"، "تبریز"، "کرمان" و "شیراز" به صورت مشخص در حال اجرا می باشد، افزود: از طرف دیگر سازوکار اجرای این پروژه و اعلام نتایج آن در سازمان زمین شناسی پیچیده است؛ چونکه پیش از آنکه داده ها در اختیار عموم قرار گیرد، باید در شورای ارزیابی این سازمان مورد داوری قرار گیرد و در صورت تایید این شورا، نتایج به مرحله انتشار خواهند رسید.
وی اشاره کرد: داده های مربوط به پروژه نقشه گسل ها در مرحله داوری در شورای ارزیابی این سازمان قرار دارد و اگر مورد تایید قرار گیرد، در سال آینده اطلاعات جدیدی درباره گسل های تعدادی از کلانشهرهای کشور منتشر خواهیم کرد.
تهیه نقشه های جدید فرونشست در دشت های پر مخاطره کشور
مدیرکل دفتر بررسی مخاطرات زمین شناسی و زیست محیطی سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور تهیه نقشه های جدید فرونشست دشت های کشور را از دیگر برنامه های در دستور کار این سازمان نام برد و اشاره کرد: این نقشه ها در سطح ملی تهیه می شود که امیدواریم نقشه های فرونشست زمین تا آخر سال جاری آماده شود.
وی با اشاره به خطر فرونشست خیلی از دشت های کشور، اظهار نمود: این پدیده به صورت ویژه در دشت های استان های البرز، تهران و سمنان و خصوصاً اصفهان وجود دارد که تهیه نقشه پهنه فرونشست این مناطق در دستور کار ما قرار دارد.
شهباری با تاکید بر اینکه دشت های استان اصفهان در وضعیت نامناسب فرونشست قرار دارند، اظهار داشت: نرخ فرونشست در دشت اصفهان بعنوان یک مؤلفه بالا است، اما وقتی با سایر مؤلفه ها بررسی می شود خطر فرونشست را بیشتر می کند؛ چونکه این پدیده در مناطق مسکونی، جمعیتی و جاده ها که زیرساخت و امکانات وجود دارد و سازه های حساسی مانند نیروگاه و فرودگاه راه اندازی شده، رخ داده است.
این محقق حوزه مخاطرات با اشاره به موقعیت زمین شناسی خاص و اقلیم خشک و نیمه خشک استان اصفهان با تاکید بر اینکه دشت اصفهان چشم انداز خوبی به لحاظ تغذیه آبخوان ها ندارد، توضیح داد: زاینده رود بعنوان عامل تغذیه آبخوان ها خشک است و این شرایط دشت های اصلی استان اصفهان را با چالش فرونشست روبرو کرده است. بررسی ها نشان میدهد دشت های پیرامون منطقه که از زاینده رود تغذیه می کرد و همین طور شهرهای دامنه، اردستان، کاشان و ورزنه بسیار متأثر از فرونشست است.
مدیرکل دفتر بررسی مخاطرات زمین شناسی و زیست محیطی سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور با اشاره به اینکه فرونشست زمین در اصفهان از دهه ۴۰ شروع شد و از دهه ۸۰ بعنوان مخاطره خودرا نشان داد، تصریح کرد: دشت کاشان-اردستان که رودخانه دائمی ندارد، به بارش وابسته بوده و این در حالیست که کشور در مدت یک دوره ۲۰ ساله (از سال ۱۳۷۷ تا ۱۳۹۷) که خشکسالی را تجربه نمود و از همین بازه زمانی فرونشست به صورت عمده در سطح کشور رخ داد.
به گزارش گل سپید به نقل از ایسنا، فرونشست زمین که به آن زلزله خاموش می گویند، پدیده ای است که بر اثر خالی شدن آب بافت های متراکم و لایه های زیرین سطح زمین رخ می دهد که در نتیجه آن سطح زمین به صورت تدریجی و در بعضی موارد به صورت ناگهانی فرو می نشیند. این جلسه موجب ایجاد ترک و شکاف هایی در زمین شده و بر الگوی جریان های زیرزمینی و سطحی، تغییر کیفیت آب های زیرزمینی، تغییر شکل سطح زمین و سیل خیزی مناطق تأثیر می گذارد.
بر پایه نتایج مطالعات اخیر سازمان زمین شناسی، دشت اصفهان خصوصاً مناطقی که از زاینده رود تغذیه می کرده، نواحی شمال شهر اصفهان و منطقه رهنان، فرودگاه شهید بهشتی، کوهپایه و همین طور شهرهای دامنه، اردستان، کاشان، ورزنه، برخوار، خوراسگان، شهرضا، سجزی و دشت مهیار بسیار متأثر از پدیده فرونشست هستند.
بررسی ۳۵ محدوده مطالعاتی (دشت) به لحاظ سطح آب زیرزمینی و فرونشست در استان اصفهان حاکیست که از این تعداد ۸ محدوده آزاد، ۱۷ محدوده ممنوعه و ۱۰ محدوده ممنوعه بحرانی بوده و آثار فرونشست زمین در این ۲۷ دشت ممنوعه مشاهده شده است.
۸ محدوده آزاد که وضعیت مناسب تری از نظر سطح آبخوان دارند شامل مناطق "انارک"، "نائین"، "خور"، "جندق"، "بیاضه"، "بختیاری"، "گاوخونی" و "چوپانان" است؛ اما ۱۰ محدوده ممنوعه بحرانی دشت های "مهیار شمالی"، "مهیار جنوبی"، "کاشان"، "گلپایگان"، "اصفهان- برخوار"، "اردستان"، "باد- خالدآباد"، "دامنه"، "مورچه خورت" و "نجف آباد" را شامل می شود که همگی درگیر فرونشست زمین هستند.
نبود توازن بین برداشت و تغذیه آبخوان عامل فرونشست
برداشت بی رویه از منابع آب زیرزمینی خارج از توان آبخوان و نبود توازن بین برداشت و تغذیه منابع آب زیرزمینی از با اهمیت ترین عوامل بروز فرونشست زمین است، به شکلی که بیش از ۹۰ درصد فرونشست ها در ایران و جهان با برداشت از منابع آب زیرزمینی ارتباط مستقیم دارد.
آمارها نشان میدهد استان اصفهان در چهار دهه اخیر نزدیک به ۱۲ میلیارد متر مکعب کسری مخازن آب زیرزمینی داشته است و بیشترین کسری مخازن آب و فرونشست زمین در استان در امتداد رودخانه زاینده رود و باغات بوده است.
منبع: golesepid.ir
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب