خطرات جدی باتری مستعمل برای محیط زیست و انسان
باتری وسیله ای متشکل از یک یا چند سلول الکتروشیمیایی با اتصالات خارجی است که برای تامین انرژی دستگاه های الکتریکی مانند چراغ قوه، تلفن های همراه و خودروهای برقی استفاده می شود با این وجود باتری ها حاوی مواد سمی و فلزات سنگینی هستند که می توانند محیط زیست را آلوده کند.
به گزارش گل سپید به نقل از ایسنا، سرعت فزاینده تولید پسماندهای جامد از تجهیزات الکترونیکی و الکتریکی مستعمل، سبب نگرانی های محیط زیستی شده است. وسایل الکترونیکی بااینکه کیفیت زندگی ما را به میزان زیادی می افزایند اما نوع جدیدی از پسماند را نیز به وجود می آورد که رشد آن سه برابر بیشتر از پسماندهای خانگی و بمراتب سمی تر و خطرناک تر از آنست.
پسماندهای الکترونیکی بطور کلی شامل باتری ها به ویژه باتری های قابل شارژ، کامپیوتر ها، گوشیهای تلفن از رده خارج شده، مانیتورها و تجهیزات کامپیوتری، تلویزیون، ویدیو، ماکروویو و دیگر لوازم الکترونیکی می شود که به سبب وجود فلزات سنگین در این پسماندها و موادی از قبیل پلاستیک، سرب، آلومینیوم، طلا، نقره و فلزات سنگینی همچون جیوه، کادمیوم و آرسنیک بسیار خطرساز هستند.
در هر سال بیش از ۱۵ میلیارد باتری معادل با ۱۸۰ هزار تن در سراسر جهان خریداری می شود. باتری های قلمی شامل موادی همچون منگنز، گرافیت و روی هستند اما باتری های قابل شارژ برای محیط زیست لطمه کمتری به همراه دارند چونکه تعداد باتری و ضایعات کمتری تولید می کنند. بدین جهت سفارش می شود بجای باتری های یک بار مصرف از باتری های قابل شارژ استفاده گردد.
بازیافت باتری در کمک به محیط زیست، تولید محصولات جدید، تولید انرژی مجدد، حفظ منابع طبیعی و ورود مواد کمتر به محل های دفن زباله اهمیت زیادی دارد. از انواع باتری های قابل بازیافت می توان به باتری لیتیوم، باتری روی-کربن، باتری آلکالاین (قلیایی) و باتری نیکل متال هیدرید یا همان باتری های قابل شارژ اشاره نمود.
وجود فلزات سنگین در میان پسماندهای الکترونیکی و الکتریکی سبب نگرانی است چونکه به سبب گازهای متصاعد شده از پسماندهای دفن شده و نشت در آب های زیرزمینی، محیط زیست را آلوده و فضای زیادی را جهت دفن اشغال می کنند. بدین جهت بازیافت پسماندهای الکترونیکی علاوه بر منافع زیست محیطی، منافع اقتصادی و اجتماعی زیادی به همراه خواهد داشت.
باتری برای سلامت انسان ها چه خطراتی دارد؟
لیتیوم موجود در باتری های گوشیهای هوشمند، تبلت ها و ماشین های برقی ممکنست به آلودگی آب لوله کشی منجر شود. کارشناسان می گویند آب شرب شامل مقدار ناچیزی از لیتیوم است چونکه این ماده معدنی بطور طبیعی در پوسته زمین و خاک وجود دارد اما در سالهای اخیر حتی با وجود افزایش موارد مصرف باتری های لیتیوم، در تحقیقات انجام شده تصویر روشنی از تاثیر تولید و دفع این محصولات و افزایش سطح لیتیوم در آب شرب ارائه نشده است.
سازمان ملل متحد سال قبل نیز از بحران آلودگی سرب در جهان و ۸۰۰ میلیون کودکِ در معرض خطر مسمومیت ناشی از این نوع آلودگی آب و هوایی آگاهی داد. در قسمتی از این گزارش سازمان ملل متحد آمده بود که یکی از منابع برجسته تولید سرب، سم باتری های غیرقابل بازیافت و یا ضعیف باتری ماشین است.
اثرات مخرب باتری بر محیط زیست تنها به باتری های قلمی، باتری تلفن های همراه و سایر دستگاه های اکترونیک شخصی و خانگی محدود نمی گردد. بگفته مشهود مشهودی - کارشناس ارشد مهندسی انرژی- نیروگاه های تجدیدپذیر نیز معضلات محیط زیستی خودرا دارند و بعنوان مثال نیروگاه های فتوولتائیک (پنل های خورشیدی) در تولید برق غیرپیوسته عمل می کنند چونکه در روز می توانند انرژی تولید کنند اما در شب تولیدی ندارند همین طور بصورت فصلی و با تغییر میزان تابش نور خورشید نیز میزان تولید برق این نیروگاه ها تغییر می کند بدین سبب این نیروگاه ها به سیستم های ذخیره سازی انرژی نیاز دارند این در حالیست که در این سیستم های ذخیره سازی انرژی از باتری هایی استفاده می شود که عمدتاً بین ۵ تا ۱۰ سال عمر می کنند و نیاز به تعویض دارند، همین طور فلزات موجود در این باتری ها امکان دارد نشت کنند و موجب آلودگی آب و خاک شوند.
باتری ها را چه باید کرد؟
فاطمه اکبرپور- رئیس اداره محیط زیست انسانی استان تهران - درباره تبعات دفن یا سوزاندن این نوع پسماندها همچون باتری می گوید که چنین اقداماتی موجب ورود عناصر سنگین به آب های زیرزمینی و گازهای سمی به هوا می شود. بدین جهت در دنیا به لزوم تفکیک این پسماند از دیگر پسماندها اهمیت جدی داده می شود اما متاسفانه مشکلات گوناگون در تفکیک و بازیافت پسماندهای خطرناک در ایران وجود دارد.
او در مورد جمع آوری این لوازم مستعمل پیشنهاد کرد که از پتانسیل استارت آپ ها، مجموعه های دانش بنیان و اپلیکیشن ها در جهت هوشمند سازی جمع آوری و دفع پسماندهای الکتریکی و الکترونیکی نیز بهره برداری شود.
این در حالیست که در دیگر کشورها، سازندگان انواع باتری و لوازم الکترونیکی خود مسئولیت جمع آوری آنرا نیز برعهده می گیرند. اکبرپور نیز ضمن تاکید بر لزوم افزایش مسئولیت اجتماعی تولیدکنندگان وسایل الکترونیکی تصریح کرده بود: مسئولیت اجتماعی تولید کنندگان این وسایل باید به شکلی که امکان جمع آوری این تجهیزات توسط تولید کنندگان بعد از مصرف کالای مورد نظر وجود داشته باشد تا بهتر و سریع تر وارد پروسه استفاده مجدد یا بازیافت شوند.
یکی از محل هایی که پسماندهای شهر تهران قبل از انتقال به مقصد نهایی یعنی مجتمع دفع و پردازش آرادکوه، تفکیک می شوند ایستگاه های میانی است که در هر منطقه وجود دارد. سعید احمری -معاون پایش اداره کل محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران- ضمن تاکید بر لزوم تفکیک پسماند در مبدا توسط شهروندان اظهار داشت: بر طبق آمار و نیاز هر منطقه در طرح جامع مدیریت پسماند، ایستگاه های میانی انتقال پسماند پیش بینی و در نظر گرفته شده است و قسمتی از تفکیک زباله در این ایستگاه های میانی انجام می شود تا هم میزان پسماند و هم شیرابه ورودی به مجتمع دفع و پردازش آرادکوه کاهش پیدا کند.
او همین طور اظهار نمود: به دنبال انجام توافقاتی با سازمان حفاظت محیط زیست برای افزایش تعداد این ایستگاه های میانی هستیم چونکه برای راه اندازی یا نگهداشت آنها نیاز به مجوز این سازمان است. شهرداری نیز لازم است شرایط سکونتگاهی اطراف این ایستگاه ها را رعایت کند تا برای مردم منطقه مخاطره ایجاد نشود.
براساس اطلاعات سایت سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران، ۲۸ غرفه طرح الکتروکاپ جهت تحویل پسماندهای الکترونیکی در ۲۲ منطقه تهران وجود دارد که شهروندان می توانند برخی پسماندهای الکترونیکی خود همچون باتری و باتری موبایل را به این غرفه ها تحویل دهند تا از فعالیت عوامل بدون مجوز تفکیک پسماند و دفن این نوع زباله جلوگیری شود و این پسماندها وارد پروسه بازیافت شوند.
به گزارش گل سپید به نقل از ایسنا، باتوجه به تولید میزان قابل توجه پسماندهای الکترونیکی در کشور انتظار هم می رود برنامه ریزی های لازم برای حمایت و گسترش صنایع بازیافت خصوصاً بازیافت پسماندهای الکتریکی و الکترونیکی در جهت توسعه پایدار صورت پذیرد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب