گزارش گل سپید؛
حیات وحش درگیر خشكسالی
گل سپید: خشکسالی شدید حیات وحش را از زیستگاه هایشان آواره کرده و حیوانات در عطش آب به آغوش مرگ پناه می برند.
خبرگزاری مهر - گروه استان ها- ندا سپاهی: این روزها که مسئولان دغدغه تامین آب آشامیدنی شهرها و روستاها را دارند و از جیره بندی آب سخن می گویند، خشکسالی، گلوی طبیعت رنجور را بی رحمانه می فشارد.
خشکسالی در میان عوامل مختلف تهدید کننده جمعیت و گونه های حیات وحش کشور همچون تخریب زیستگاه، تصادفات جاده ای و شکار بدون مجوز، مهم ترین عامل تهدید حیات وحش ایران است.
یکی از خشک ترین تابستان های پنج دهه اخیر ایران در پیش است و تشنگی از اکنون بر مناطق حفاظت شده و زیستگاه های حیات وحش استان اصفهان غلبه کرده است.
بی آبی تداعی مرگ
بی آبی امسال حیات وحش را بیشتر از همیشه تهدید می کند. پوشش گیاهی حتی در بعضی مناطق از بین رفته است و آهوها، جبیرها، قوچ و میش ها برای رفع عطش و گرسنگی به مزارع کشاورزی و محدوده مناطق مسکونی پناه می برند. نه فقط وحوش علفخوار بلکه بی آبی تداعی مرگ برای سایر گونه های حیات وحش همچون گوشتخواران، سگ سانان و گربه سانان و همین طور پرندگان و خزندگان است.
اصفهان با اقلیمی خشک و نیمه خشک دارای ۲۲ منطقه تحت مدیریت محیط زیست و شکار ممنوع در مساحت دو میلیون و ۲۸۰ هزار هکتار است که از مناطق معتدل کوهستانی تا بیابانی و کویر گسترده شده است.
برپایه آمار هواشناسی استان، امسال ۸۰ درصد استان درگیر خشکسالی کم تا بسیار شدید می باشد واز ابتدای سال آبی ۱۳۹۹- ۱۴۰۰ سهم اصفهان از بارندگی ها ۱۰۶ میلی متر بوده و این استان بر اثر تشدید خشکسالی ۳۳ درصد و نسبت به طولانی مدت ۲۹ درصد کاهش بارندگی دارد.
با کاهش بارندگی و خشکسالی شدید، آبدهی چشمه ها در مناطق حفاظت شده کاهش یافته و خیلی از چاه ها خشک شده اند. این روزها تشنگی حیات وحش را از زیستگاه هایشان فراری داده و حیوانات به هوای آب و غذا در آغوش مرگ می روند.
عرصه های محیط زیستی اصفهان درگیر بی سابقه ترین خشکسالی فراگیر
حسین اکبری معاون پایش و نظارت اداره کل حفاظت محیط زیست اصفهان به خبرنگار مهر می گوید: استان اصفهان به لحاظ اقلیمی و بارش درگیر خشکسالی های بسیار شدید و متوالی شده است که فشار مضاعفی را بر عرصه های زیست محیطی وارد می کند، سال آبی ۱۳۹۹- ۱۴۰۰ بی سابقه ترین خشکسالی و فراگیر در سطح استان اصفهان شاهد می باشیم و مناطق حفاظت شده و عرصه های محیط زیستی نیز از این معضل مستثنی نیست و به شدت درگیر اند.
وی می افزاید: شدت خشکسالی در مناطق چهارگانه تحت مدیریت از بسیار شدید تا حاد و بحرانی متفاوت می باشد و از غرب و جنوب غرب استان هرچه به سمت مناطق شرقی برویم خشکسالی بحرانی تر بوده و حفاظت عرصه های زیست محیطی را با چالش جدی مواجه کرده است.
هشدار درباره شیوع بیماریهای مرگبار بین حیات وحش
معاون پایش و نظارت اداره کل حفاظت محیط زیست اصفهان خاطرنشان می کند: خشکسالی های فراگیر، اثرات مستقیم و غیر مستقیم بر مناطق محیط زیستی داشته همچون این که تولید گیاهی (علوفه) و منبع غذایی حیات وحش به شدت کاهش یافته است و حتی در بعضی مناطق شرقی استان به صفر رسیده است. منابع آبی نیز بر اثر خشکسالی های متوالی رو به خشکی می رود و سختی تامین آب پایدار برای حیات وحش را دو چندان می کند.
ورود و چرای دام های اهلی و استفاده مشترک دام ها از آبشخورهای حیات وحش، وحوش منطقه حفاظت شده کلاه قاضی را در دو سال اخیر درگیر بیماری مرگبار طاعون نشخوار کنندگان کوچک کرده و برمبنای آخرین آمارها بیش از ۶۰۰ رأس کل و بز بر اثر این بیماری تلف شدند.
اکبری با ابراز نگرانی از این شرایط، اضافه می کند: فصل تابستان و گرمای شدید در پیش است و در این وضعیت احتمال شیوع بیماریها، مرگ و میر حیات وحش، کاهش زاد و ولد و ناتوانی حیوانات در نگهداری از بچه هایشان را دو چندان می کند؛ همین طور اثر بسیار بد و فراگیری که این وضعیت رقم زده این است که وحوش به هوای یافتن غذا به خارج از مناطق حفاظت شده مهاجرت می کنند.
تصادفات جاده ای و شکار، تهدید حیات وحش تشنه
وی ادامه می دهد: ما با بضاعت و نیرویی که داریم، محیط بانان و کارشناسان ما شبانه روزی درحال حفاظت هستند اما وقتی وحوش به ناچار از مناطق حفاظت شده دور شوند مشکلات عدیده ای برای حفاظت به وجود می آورد برای اینکه هنگامی که از چتر حفاظتی خارج می شوند ممکنست در دام شکارچیان بیافتند و یا بر اثر تصادفات جاده ای تلف شوند؛ معضلی که در حاشیه جاده مناطق موته، قمیشلو و عباس آباد شاهد می باشیم.
معاون پایش و نظارت اداره کل حفاظت محیط زیست اصفهان با اعلان اینکه امسال شرایط بسیار سختی در مناطق چهارگانه محیط زیست استان به وجود آمده و بی گمان حفاظت پایدار این عرصه ها نیازمند مشارکت همه اقشار و حمایت مسئولان در تامین اعتبارات لازم برای برون رفت از مشکلات و کاهش اثرات خشکسالی است، اظهار می کند: ما برای تامین علوفه حیات وحش و آب پایدار به شدت نیازمند اعتبارات مناسب هستیم.
محیط زیست برای تامین آب و علوفه به ۱۱ میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد
وی می افزاید: حفاظت اینگونه ها که برای آب و غذا به خارج از مناطق و به مزارع کشاورزی می روند، دشوار بوده و به کمک و همراهی مردم نیاز است که ذخیره های ژنتیکی و حیات وحش را پاس بدارند و در حفاظت آنها با ما همراهی کرده و مشارکت و اطلاع رسانی کنند تا بتوانیم از این شرایط سخت عبور نماییم.
معاون پایش و نظارت اداره کل حفاظت محیط زیست اصفهان با اشاره به این که این استان تا حدود هفت ماه آتی بارشی نخواهد داشت و تابستانی بسیار گرم در پیش است، می گوید: حداقل به ۱۱ میلیارد تومان اعتبار احتیاج داریم تا شرایط اولیه و نیازهای حیاتی حیوانات شامل علوفه و آب را تامین کرده و تا حدودی از برخی بیماریها پیشگیری نماییم.
مردم و مسئولان برای حفظ میراث طبیعی کمک کنند
اکبری می افزاید: برای تامین اعتبارات مورد نیاز بوسیله استانداری، سازمان مدیریت و برنامه ریزی اصفهان و سازمان حفاظت محیط زیست کشور پیگیری کردیم و با سازمان مدیریت بحران کشور مکاتباتی شده که امید است این تلاش ها نتیجه بخش باشد اما با وجود پیگیری های تا حالا ما در سطح استانی و ملی جهت استفاده از هر ظرفیتی برای تامین اعتبارات، مشکل آنقدر فراگیر است که به شدت نیازمند همراهی مردم، نهادهای حقیقی و حقوقی هستیم. امسال شرایط به شکلی است که پویش نذر طبیعت باید فعال تر از سالهای قبل باشد تا با کمک عوامل و کارشناسان محیط زیست و برنامه ریزی ها و هم افزایی مردم و مسئولان این شرایط سخت را با اثرات کمتری پشت سر بگذاریم.
وی با اعلان اینکه در سطح مناطق حفاظت شده تعدادی زیادی آبشخور، آب انبار و چاه آب وجود دارد که آبدهی چندانی ندارد، می افزاید: این منابع آبی برای حیات وحش تابحال بصورت پایدار نگهداری شده اما خشکسالی های متوالی سالهای اخیر سبب شده که درصد قابل توجهی از این چاه ها خشک شود و امسال نیز با شروع فصل گرما ممکنست با سرعت بیشتری این مناطق رو به خشکی رود.
معاون پایش و نظارت اداره کل حفاظت محیط زیست اصفهان اضافه می کند: آب انبارهای بسیار زیادی برای شرایط بحرانی در مناطق ایجاد کردیم برای مثال در منطقه عباس آباد که شرایط بیابانی و کویری دارد حدود ۱۸ آب انبار وجود دارد و یا در مناطق کلاه قاضی، قمیشلو، کلاته یخاب و خار و و کوه بزرگی، شاهقنداب، آب انبار راه اندازی شده است که نیاز به آبرسانی مستمر دارد تا بتوان علاوه بر حفظ چشمه ها، این آب انبارها و مخازن را نیز در وضعیت امسال حفظ کرد.
اکبری با اعلان اینکه آبدهی چشمه ها کم بوده و خشکسالی امسال مزید بر علت شده است، می گوید: اداره محیط زیست بی وقفه لایروبی این چشمه ها، پاکیزه نگه داشتن آنها را در دستور کار دارد اما به هر حال باتوجه به پراکندگی گسترده منابع آبی و تعداد زیاد آنها و شرایط سخت بیابان و کوهستان ها، به شدت نیازمند کمک و مساعدت مسئولان در تامین اعتبارات و همراهی و همدلی مردم در حفاظت از ذخایر ژنتیکی استان است.
تشنگی حیات وحش و تعدی شکارچیان به زیستگاه ها
عصر چهارشنبه گذشته پنجم خرداد، شکارچیان در تعقیب و گریز آهوهای تشنه ای که در جست وجوی آب و غذا در روستاهای محدوده منطقه قمیشلو راه گم کرده بودند، با محیط بان رضاقلی خسروی درگیر شدند و او را با ضربات شدید چوب و چماق از ناحیه سر مصدوم کرده و متواری شدند. این حادثه دومین درگیری خونین شکارچیان مسلح با محیط بانان این منطقه در کمتر از ۲۰ روز گذشته بوده است.
مرتضی جمشیدیان فرمانده یگان حفاظت محیط زیست استان اصفهان در این زمینه به خبرنگار مهر می گوید: وحوش علفخوار به علت خشکسالی به مزارع اطراف مناطق، برای دسترسی به آب و علوفه پناه می برند و این امر تعدادی از متخلفان شکار و صید را به تعدی به این مناطق ترغیب می کند.
او با اعلان اینکه جمعیت زیادی از حیات وحش به علت نبود علوفه از مناطق خارج و به مزارع و اراضی کشاورزی نزدیک شدند، می افزاید: تمام امکانات خودرا بسیج کردیم تا آب را برای حیوانات تامین نماییم و در حدی که در توان ما و محیط بانان بوده تا حالا آب تامین شده است اما برای علوفه هنوز اعتباری به ما داده نشده است.
هر روز با تانکر به آبشخورها آبرسانی می نماییم اما علوفه گران است
فرمانده یگان حفاظت محیط زیست استان اصفهان با اعلان اینکه امسال علوفه خیلی گران شده و دستکم حدود ۱۰ میلیارد تومان اعتبار برای تامین آب و علوفه حیات وحش نیاز است می گوید: بر طبق سرشماری سال ۱۳۹۹ تنها حدود ۴۴ هزار و ۷۰۰ رأس آهو، جبیر، کل و بز و قوچ و میش در مناطق محیط زیست اصفهان زیست می کنند. حیات وحش استان امسال نیز زاد آوری داشتند ولی باتوجه به شرایط موجود مشخص نیست بتوانند بچه های خودرا شیر داده، نگهداری و بزرگ کنند.
جمشیدیان با اعلان اینکه هر روز با تانکر به آبشخورهای حیات وحش در مناطق آبرسانی می نماییم، می افزاید: تعدادی از این آبشخورها نیاز به مرمت و بازسازی دارد و برای حفظ حیات در عرصه های محیط زیست تامین اعتبارات لازم است و ما در این زمینه بوسیله سازمان محیط زیست و مدیریت بحران کشور پیگیری کردیم.
وی درباره ورود دام ها به مناطق حفاظت شده و احتمال آلوده شدن آب آبشخورهای حیات وحش، خاطرنشان می کند: با سازمان دامپزشکی مکاتباتی داشتیم که تنها دام هایی که واکسینه شدند در مناطق حفاظت شده بروند و خیلی از دامداران گوسفندان را واکسینه کردند که مشکلی بروز نکند اما با این وجود برخی دامداران به حق خود قانع نیستند که در فصل مجاز ییلاق و قشلاق کرده و با تعداد مشخص، چرای دام داشته باشند. این دامداران به بهانه این که علوفه نیست حالا در قسمتی از مناطق قشلاقی که قرق بوده و پوشش گیاهی مناسبی دارد، دام های خودرا می چرانند که این امر برای مناطق حفاظت شده و حیات وحش لطمه زا است.
برای طبیعت نذر کنیم
همچنین مهدی دادخواه تیرانی نماینده مجمع فعالان زیست محیطی ایران و مدیرعامل انجمن دوستداران محیط زیست شهرستان تیران و کرون به خبرنگار مهر می گوید: سال جاری کاهش بارش باران، وقوع خشکسالی شدید در منطقه و فقر مراتع و تعرض دامداران به مراتع پناهگاه های حیات وحش و محدود شدن منابع غذایی و حتی آبی در طبیعت سبب شده تا وحوش به حاشیه روستاها و نزدیکی مناطق مسکونی کشانده شوند.
وی می افزاید: با گشت و پایش مناطق حیات وحش پارک ملی قمیشلو و منطقه شکارممنوع پلنگ گالون در ایام اخیر حدود پنجاه رأس آهو که از محدوده حفاظتی خارج شده بودند به داخل منطقه هدایت شدند.
این فعال محیط زیست خاطرنشان می کند: اولین اقدامی که باید در برخورد با حیات وحش در مناطق مسکونی انجام داد تماس با شماره ۱۵۴۰ ادارات محیط زیست و گزارش موقعیت و گونه مشاهده شده است تا آنها نسبت به خارج کردن امن حیوان از منطقه سکونتگاهی و بازگرداندن آن به زیستگاه خود اقدام نمایند.
دادخواه با اعلان اینکه افراد در صورت رویارویی با حیات وحش به هیچ عنوان نباید موجب تحریک و آزار و اذیت آنها شوند، می گوید در تلاش است تا با جمع آوری کمک های مردمی منطقه بتوان برای لب تشنگان حیات وحش قمیشلو آب و علوفه تامین کرد.
کاهش اثرات خشکسالی بر حیات وحش و حفظ محیط زیست تنها با اعتبار محدود اداره کل محیط زیست استان تأثیر جدی نخواهد داشت و نیاز است مردم با مشارکت در طرح نذر طبیعت با اهدای مخزن ذخیره آب، تامین آب و علوفه بصورت دستی برای حیات وحش، از خطر انقراض آنها جلوگیری نمایند.
منبع: golesepid.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب