طرح كاهش آلودگی هوای اراك روی هوا؛
مطالبه مغفول هوای پاك
گل سپید: تنفس هوای پاک مطالبه به حق ساکنان کلان شهرهای کشور است، اما در کلان شهر اراک داشتن چنین حقی در بین سکوت مسئولان استانی و عدم تحقق طرح جامع کاهش آلودگی هوا همچنان مورد غفلت قرار می گیرد.
خبرگزاری مهر، گروه استان ها- فریده خدادادی: پیک پنجم کرونا و شیوع نوع جدید این ویروس کم بود، گرمای هوا و قطعی برق و کمبود آب هم به آن افزوده شد. از همه این ها که بگذریم تنفس در هوای آلوده نیز خود غصه بزرگی برای مردم در شهرهای آلوده خصوصاً اراک است.
ماه نخست تابستان از نیمه گذشته است و هم زمان با گرم شدن هوا زدن ماسکهای چندلایه پشت سر هم در اماکن عمومی و رعایت فاصله اجتماعی و پروتکلهای بهداشتی برای کادر درمان و مردم و بیماران کرونائی بسیار رنج آور شده است، بیمارانی که در بخش های آی سی یو با کپسول اکسیژن زنده اند با این قطعی های برق هرلحظه زندگی شان در معرض خطر است.
حال اگر هوای شهر هم آلوده باشد که وضع نسبت به قبل هم بدتر خواهد شد و دیگر نه نفسی برای کشیدن باقی خواهد ماند و نه جانی در بدن برای زیستن.
مسئولان استان اعلام نمودند آلودگی این روزهای هوا در استان مرکزی و شهر اراک به وضعیت اضطرار نرسیده و بصورت مقطعی و مربوط به ساعات محدودی از شبانه روز است!
این توضیحات مصداق وضعیتی است که در شهر اراک متأسفانه چند وقتی است که مردم با آن دست وپنجه نرم می کنند. باوجود رنگ به رنگ شدن و هشدار تابلوهای سنجش آلوده در خصوص اعلام وضعیت ناسالم برای گروه های حساس و پرخطر خصوصاً برای بیماران کرونائی سکوت در شهر حکم فرما است و مردم هم بی محابا در شهر رفت وآمد می کردند بدون این که فکر کنند ممکنست هرلحظه جان یک نفر درخطر باشد.
بااینکه نفس ها به شماره افتاده بود، اما از برگزاری جلسه و تشکیل کارگروه کاهش آلودگی هوا خبری نشد.
روزهای متوالی پشت سرهم گذشتند، اما همچنان سکوت متولیان این حوزه از قبیل اداره کل محیط زیست، استانداری و سایر مسئولان ادامه یافت و هر یک توپ را به زمین دیگری انداختند بطوریکه عنوان کردند که هنوز شهر به شرایط اضطرار نرسیده است!
حال این سوال پیش می آید آیا شرایط اضطراری بدتر از به خطر افتادن جان مردم می توان سراغ داشت؟
آماده برگزاری جلسه کارگروه کاهش آلودگی هستیم
اخیراً معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری مرکزی گفته است که آلودگی این روزهای هوا در استان مرکزی و شهر اراک به وضعیت اضطرار نرسیده و بصورت مقطعی و مربوط به ساعات محدودی از شبانه روز است و منشأ آن برون مرزی است که نمی توان اقدام کوتاه مدت خاصی برای مقابله با آن انجام داد.
به گفته مهدی زندیه وکیلی، سازمان محیط زیست بصورت مداوم وضعیت هوای کل استان ازجمله اراک را پایش می کند و هر زمان نیاز به برگزاری جلسه کاهش آلودگی در استانداری ببیند درخواست می کند و ما این جلسه را برگزار می نماییم.
زندیه وکیلی با اعلان اینکه استان در مورد آلودگی هایی که منشأ برون مرزی دارد اقدام کوتاه مدت خاصی نمی تواند انجام دهد، اشاره کرد: برنامه های بلندمدت مانند جنگل کاری ۲ هزار هکتاری در منطقه چپقلی می تواند تأثیر زیادی در کاهش آلودگی های این چنینی داشته باشد.
درست است که سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری که به انتها رسید و دولت دوازدهم به روزهای پایانی فعالیت خود نزدیک شده، اما برمبنای قانون هریک از مسئولان دستگاه های اجرائی بنا به وظیفه ای که برای آنها تعریف شده است باید به مسئولیت ها و وظایف خود نسبت به مردم پایبند باشند که متأسفانه با نادیده گرفتن حقوق مردم در مورد آلودگی هوا شاهد فرار روبه جلو مسئولین استانی از مسئولیت خود در مورد رسیدگی به وضع آلودگی هوا و تشکیل نشدن کارگروه کاهش آلودگی هوا هستیم.
کارگروه کاهش آلودگی هوا، جلساتی است که به ریاست استاندار، دبیری اداره کل حفاظت محیط زیست استان و با حضور اعضای کارگروه در محل استانداری تشکیل می شود و دستگاه های اجرائی موظف اند گزارشی را از اقدامات خود در رابطه با کاهش آلودگی هوا عرضه کنند که گویا چند ماهی است از برگزاری این کارگروه در کلان شهر اراک خبری نیست!
بررسی ها نشان میدهد که از سال ۹۰ فرآیندی در مورد حل مشکل آلودگی هوا در کشور آغازشده است و این پروسه در اردیبهشت ماه سال ۹۳ منجر به تهیه و تنظیم مجموعه ای از اقدامات برای کاهش آلودگی هوا شد و به تأیید هیئت وزیران رسید البته این کار نقطه اختتام نبود و در سال ۹۵ مصوبات تهیه شده بوسیله مطالعات عمیق تر، اصلاح و تکمیل و در قالب مصوبات جدید ابلاغ گردید.
در این مصوبات به موارد گوناگون ازجمله تجهیز ناوگان اتوبوس رانی، خروج خودرو های فرسوده و … اشاره شده است و هدف از این مصوبات انجام اقدامات مؤثر در زمینه کاهش آلودگی هوا توسط دستگاهها است.
به گفته مسئولان و کارشناسان این حوزه، قبل از هر کاری، سیاهه انتشار آلودگی هوا باید در تمامی کلان شهرها خصوصاً اراک تهیه شود تا از این طریق بتوان به سهم هریک از منابع آلاینده دست پیدا کرد. سیاهه بعنوان یک مدل نشان میدهد که در هر کلان شهری باید چه اقداماتی برای کاهش آلودگی هوا صورت گیرد.
از طرفی در کلان شهرها باید برنامه جامع کاهش آلودگی هوا با به کارگیری مصوبات هیئت وزیران و با کمک ظرفیت دانشی دانشگاه ها استخراج شود و متأسفانه چون عده ای اثربخشی طرح بر کاهش آلودگی هوا را قبول ندارند، اجرای این طرح در شهر اراک به تعویق افتاده است.
بی توجهی مسئولین نسبت به وظایف قانونی مصداق ترک فعل است
بی توجهی مسئولان به وظایف قانونی، مصداق ترک فعل است و در صورت تداوم این روند وظیفه خود می دانیم که مقابل آنها به دستگاه قضائی اعلام جرم نماییم
در ادامه رییس شبکه مردم نهاد زیست محیطی استان مرکزی در گفت و گو با خبرنگار مهر اظهار نمود: متأسفانه در ایام پایانی دولت مسئولان نسبت به انجام وظایف قانونی خود گرفتار بی تفاوتی شدند درحالی که آنها باید بدانند در قبال سلامت شهروندان شهر اراک مسئول هستند و این بی توجهی به وظایف قانونی، باتوجه به جایگاه آنها مصداق ترک فعل مدیران است و در صورت تداوم این روند وظیفه خود می دانیم که مقابل مسئولان به دستگاه قضائی اعلام جرم نماییم و امیدواریم که از طرف دادستان و رییس کل دادگستری استان به سرعت مورد پیگیری قرار گیرد.
سیاوش آقاخانی اظهار داشت: متأسفانه با ورود کشور به وضعیت قرمز کرونائی، مطالعات ثابت شده نشان میدهد که آلودگی هوا تا ۲۰ درصد می تواند به وخیم تر شدن وضعیت بیماران درگیر کرونا بیانجامد و به صورتی شرایط سخت کرونائی را تشدید کند.
وی افزود: نوع آلودگی ذرات ۲.۵ میکرون در هوا و ریزگردهای منطقه ای و فرا منطقه ای که بطور مستقیم در نایژک های ریه رسوب می کند، می تواند لطمات جبران ناپذیری بر سلامت بیماران کرونائی و افراد درگیر با سایر بیماریها بوجود آورد.
این فعال محیط زیست اضافه کرد: مدیران استانی نزدیک به پنج ماه است که جلسات کارگروه کاهش آلودگی هوا را برگزار نکردند، باوجوداینکه تعداد روزهای آلاینده شهر اراک به شدت بالا رفته است و بهانه مسئولان در این خصوص این است که نوع آلودگی هوا ریزگردهای منطقه ای و فرا منطقه ای است حال این پرسش به وجود می آید که آنها برای کنترل همین ریزگردهای منطقه ای که حجم خیلی از آن کانون فرسایش بادی حاشیه میقان است و قسمت دیگر آن از مناطق هم جوار نشأت می گیرد، چه اقداماتی انجام دادند تا در این روزهای پایانی دولت نخواهیم با چنین معضلی درگیر شویم؟
مدیران استانی نزدیک به پنج ماه است که جلسات کارگروه کاهش آلودگی هوا را برگزار نکردند، با وجود این که تعداد روزهای آلاینده شهر اراک به شدت بالا رفته است آقاخانی بیان کرد: سایر آلاینده های شهری مانند آلاینده هایی از خانواده گوگرد اثرات آلودگی ذرات ۲.۵ میکرون را تشدید می کند، بدین سبب باید در این راستا اقدامات پیشگیرانه ای مانند برگزاری جلسات کارگروه کاهش آلودگی هوا، اطلاع رسانی های عمومی، آموزش های لازم به افراد درگیر با بیماری و… صورت گیرد اما متأسفانه تمامی این موارد به دست فراموشی سپرده شده و مدیران ارشد استانی منتظرند که با اختتام دولت منصب خودرا ترک کنند و این مساله نگران کننده ای است!
وی اظهار داشت: خشک سالی پدیده ای است که سال هاست که با آن درگیر هستیم و با ۲ نوع الگوی آلودگی زمستانه (وارونگی هوا، آلودگی ناشی از سوزاندن مازوت در نیروگاه ها و…) و تابستانه هم که مربوط به ریزگردها است مواجه هستیم که ریز گردها فرا منطقه ای نیستند بلکه ریزگردهای مناطق بیابانی استان هستند که با باد کمتر از ۶ متر بر ثانیه شدت پیدا می کند. سوال اینجاست که متولیان این حوزه بعد از چه نقشی برخوردار می باشند درحالی که در جایگاه مدیریتی تکیه زده و سکوت کرده اند و هیچ برنامه ای ندارند.
رئیس شبکه مردم نهاد زیست محیطی استان مرکزی اظهار داشت: نگرانی ما در رابطه با آلودگی هوا مربوط به امسال نیست بلکه درباره مواجهه آلودگی هوای شهر اراک در سالهای پیش رو است که بر اثر بی برنامگی حوزه مدیریت شهر اراک تشدید پیدا می کند و می توان گفت آلودگی هوای امسال سبب وخیم تر شدن وضعیت آلودگی در سالهای بعد می شود.
آقاخانی بیان کرد: در کارگروه کاهش آلودگی هوا یک بخش به اقدامات کوتاه مدت برای عبور از این بحران باز می گردد و بخش دیگر مربوط به برنامه ریزی برای سال های آتی است که هم اکنون متوقف شده است.
وی افزود: مدیرکل محیط زیست، مدیریت ارشد استان و مدیران استانی باید پاسخ گو باشند که چه برنامه ای برای سال های آتی دارند؟ چرا طرح جامع کاهش آلودگی هوای شهر اراک به روز رسانی نمی شود؟
دستگاه های اجرائی در زمینه آلودگی هوا گرفتار بی برنامگی مفرط شدند
این فعال محیط زیست افزود: کارگروه کاهش آلودگی هوا یک برنامه بین بخشی بین دستگاه های مختلف است که برای هر یک از دستگاهها وظیفه ای را تعیین می کند، اما دستگاهها به بی برنامگی مفرط گرفتار شدند و در زمینه آلودگی هوا هیچ برنامه درستی وجود ندارد و طرح جامع روی زمین مانده است و عدم برگزاری جلسات سبب این قبیل بی برنامگی ها شده است و ممکنست سال آینده و زمستان پیش رو اثر این کوتاهی ها را مشاهده نماییم.
طرح جامع کاهش آلودگی هوای اراک سال ۸۶ تصویب گردید و پنج سال پس از آن تنها ۱۰ درصد از بودجه برای اجرای آن تخصیص یافت
در ادامه عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی اراک در گفت و گو با خبرنگار مهر اظهار نمود: طرح جامع کاهش آلودگی هوای اراک سال ۸۶ تصویب گردید و پنج سال بعدازآن باوجود نبود مشکل در بودجه، تنها ۱۰ درصد از بودجه برای اجرای آن تخصیص یافت و اجرای آن ناقص باقی ماند و مقصر اصلی آن علاوه بر مسئولین سازمان محیط زیست، شهرداری و … بوده است.
حمیدرضا مهاجرانی اظهار داشت: قرار بود سهم صنایع آلاینده از میزان آلایندگی صنایع و نوع آن مشخص شود و در آن صورت دریافت خسارت امکان پذیر می شد و مشکل را برطرف می کرد. هم اکنون با توجه به این که مسئولیت بروز مشکل آلودگی هوا را کسی نمی پذیرد، نمی توان آنرا حل کرد.
افزایش تقاطع غیرهم سطح به بهانه کاهش آلودگی هوا
وی تاکید کرد: رویکرد مسئولان در کاهش آلودگی هوا بجای حفظ فضای سبز شهر اراک و گسترش آن، حرکت به سمت افزایش تقاطع های غیر هم سطح در شهر بوده است درحالی که اثری در کاهش آلودگی ندارد و باوجوداینکه پروژه های عمرانی را در این قسمت بیشتر انجام دادند، می توان در بدبینانه ترین حالت ممکن اظهار داشت که از وجود منافعی در این قضیه حکایت دارد.
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی اراک اضافه کرد: هم اکنون اداره کل محیط زیست استان سنجش هایی را انجام می دهد تا سهم هر یک از منابع آلاینده را مشخص نماید.
قانون را دور می زنند همانند جریان تأسیس پتروشیمی الوند با وجود این که با مخالفت محیط زیست همراه بود، اما مسئولین استان طرح را در دولت مطرح کرده و مصوبه آنرا گرفتند مهاجرانی عنوان کرد: در رابطه با توسعه صنایع با مشکل بزرگی مواجه هستیم بطوریکه دولت، وزارت صمت و استانداری مرکزی از توسعه بی رویه و بدون مطالعه صنایع حمایت می کنند و جنبه اقتصادی و توسعه ای آنرا مهم تر از سلامت مردم و اثرات ناشی از آلاینده ها بر سلامتی شهروندان می دانند درنتیجه به سادگی قانون را دور می زنند همانند جریان تأسیس پتروشیمی الوند باوجوداینکه با مخالفت محیط زیست همراه بود، اما مسئولان استان طرح را در دولت مطرح کرده و مصوبه آنرا گرفتند و سازمان های مردم نهاد را به جلسات مربوط به تصمیم گیری این طرح دعوت نکردند.
وی اظهار داشت: مطالعه ارزیابی محیط زیستی برای این صنایع ازجمله پتروشیمی الوند بطور همه جانبه انجام نشده است حتی درخواست سازمان های مردم نهاد نسبت به اجرای مطالعات در این خصوص بی فایده مانده است و از در اختیار قرار دادن نتایج این مطالعات سرباز زدند.
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی اراک اضافه کرد: در وضعیت فعلی باتوجه به مستقر شدن دولت جدید، بمنظور رفع ابهامات باید شفافیت در عملکرد مسئولان لحاظ شود، برای اینکه با رصد و پایش عملکردشان آنها نمی توانند در این عرصه کوتاهی و از اصول محیط زیستی تخطی کنند.
باید توجه کرد که برای اجرای مصوبات طرح کاهش آلودگی هوا، دولت اعتباراتی برای کل کشور تخصیص می دهد. همین طور در بودجه سالانه وزارت کشور منابعی برای شهرداری ها مشخص شده است که دولت باید این منابع را تامین کند.
افزون بر این شورای شهر این امکان را دارد که در بودجه سالانه شهرداری، منابعی هم برای اجرای برنامه جامع کاهش آلودگی هوا اختصاص دهد و با روی کار آمدن دولت سیزدهم و شورای شهر ششم آیا می توان در این عرصه منابعی را برای اجرای این طرح در کلان شهر اراک بهره برد یا خیر؟
با توجه به این که مردم شهر اراک نسبت به کم کاری مسئولین درباب حل معضل آلودگی هوای اراک گله مند هستند، در امتداد احقاق حقوق عامه، رسیدگی این مساله را از دستگاه قضائی استان انتظار دارند.
در این راستا معاون اجتماعی و پیش گیری از وقوع جرم دادگستری استان مرکزی در جمع خبرنگاران با اشاره به وضعیت آلودگی هوا اراک، اظهار داشت: کمیته اضطرار استانداری در مواقع بحرانی تشکیل و برمبنای بررسی شرایط برای تعطیلی ها تصمیم می گیرد که هنوز کار به این وضعیت نرسیده است.
هیچ دستگاهی متولی منشأ آلودگی هوای اراک را مشخص نکرده است
خیرمند اضافه کرد: هنوز هیچ دستگاه متولی منشأ آلودگی شهر اراک را مشخص نکرده بطوریکه مشخص نشده چند درصد سهم کارخانجات مستقر در زمینه شازند، صنایع و خودرو است، اما برمبنای تجربه در زمان اعمال محدودیت های تردد در اوایل سال قبل روزهای آلاینده شهر اراک به نسبت سال ۱۴۰۰ در این بازه زمانی به شدت کمتر بود.
معاون اجتماعی و پیش گیری از وقوع جرم دادگستری استان مرکزی با اشاره به این که تردد کامیون ها در کمربندی های شهر اراک در آلودگی هوا و حوادث ترافیکی تأثیرگذار است، اظهار داشت: باتوجه به اعلام محیط زیست سوخت کامیون ها ناقص است و بیشترین میزان آلایندگی را بین خودرو ها دارد، راه اندازی و بهره برداری کنارگذر شمالی اراک در دستور کار قرار گرفت که پل خروجی ایجادشده اما در پل ورودی مشکلاتی وجود دارد، در صورت رفع اشکال همه کامیون های اراک از داخل شهر خارج می شوند.
خیرمند با اشاره به جانمایی پارکینگ ماشین های سنگین اظهار داشت: برای جانمایی و افزایش مانیتورینگ آلودگی هوا در اراک برنامه مدون و دقیقی باید در نظر گرفته شود که در این صورت در میزان شناسایی آلاینده ها تأثیرگذار است.
به گزارش گل سپید به نقل از مهر، سلامت مردم شوخی بردار نیست و نباید به اقدامات مقطعی در زمینه آلودگی هوا بسنده شود. محیط زیست باید بعنوان متولی این حوزه پیگیر حل این معضل باشد تا در این شرایط کرونائی باری از دوش مردم برداشته شود.
منبع: گل سپید
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب