با گل سپید مطرح شد؛
پای لنگ مدیریت طلای کثیف در گیلان
به گزارش گل سپید کارشناس ارشد محیط زیست ضمن اشاره به مدیریت اشتباه پسماند در گیلان و به وجود آمدن فاجعه زیست محیطی در منطقه سراوان، اظهار داشت: زباله ارزش اقتصادی دارد که باید به آن نقطه برسیم.
خبرگزاری مهر، گروه استان ها: در هیاهوی فصل پاییز و برگ ریزان بودیم که خبری در خصوص انتقال جایگاه زباله سراوان به جنوب گیلان در خروجی رسانه ها قرار گرفت خبری که از زبان رئیس شورای اسلامی رشت نقل قول شده بود و به دنبال آن با بعضی از مسؤلان به این مورد واکنش نشان دادند.
حال جدا از این هیاهوی رسانه ای، این سوال مطرح است که آیا واقعاً معضل زباله سراوان با جابجایی و انتقال آن به مکانی دیگر حل می شود؟ کوه ۹۰ متری زباله در سراوان که به آینه دق مردمان گیل و دیلم تبدیل گشته و طبیعت زیبا و چشم نواز منطقه سراوان را به تسخیر خود درآورده گواه یک دهه بی مدیریتی در ساماندهی پسماند استان است.
بوی تعفن و آزاردهنده، شیرابه ها و کوه عظیم الجثه زباله در سراوان سندی بر رسوایی و ناتوانی ستاد مدیریت پسماند و مدیریت شهری در حل این معضل بزرگ است. حال پس از یک دهه ناکامی در رفع این مشکل بزرگ مسؤلان شهری چاره بهتری جز انتقال آن به جنوب گیلان پیدا نکرده و در نظر دارند این نقاشی کثیف را بر پیکره قسمت دیگری از گیلان به طرح و رنگ در آورند.
در ادامه با فردی به گفتگو نشستیم که دغدغه زیست محیطی داشته و مدعی است که با حمایت مسؤلان، می تواند بخش اعظمی از مشکلات پسماند استان را حل کند. «مجید اسدی سر یزدی» کارشناس ارشد محیط زیست با سابقه فعالیت ۲۴ سال در زمینه مدیریت پسماند و تولید نهادهای بیولوژیک و کشاورزی است. مطالعات و تهیه طرح جامع جزیره قشم، روستاهای استان یزد، شهر سمنان و اجرا و نگهداری ۱۰۰۰ هکتار زیتون کاری اراضی شهر شیراز، برگزاری دورهای آموزشی تولید کمپوست در دانشگاه های گیلان، تهران، شیراز، اصفهان و شیلات کشور، مدیر تشکل( IPM مدیریت تلفیقی آفات) کشور، راه اندازی بیشتر از ۱۰ فارم تولید کودهای بیولوژیک در کشور را در کارنامه دارد.
*طرح شما در جهت اقتصاد سازی زباله چه است؟
پسماندها پیش از این که پدیده ای زشت و مشکل آفرین باشند، میتوان از آنها بعنوان مواد اولیه در صنایع مختلف استفاده نمود. در واقع با کنترل و پردازش مهندسی و بهداشتی پسماندها به چرخه مصرف میتوان علاوه بر حفظ محیط زیست و منابع طبیعی، از درآمد آن هم بهرمند شد. در واقع پسمانده های شهری و روستایی از عناصر زیر تشکیل شده است.
مواد آلی فساد پذیر مانند انواع پسماندهای غذایی و ضایعات میوه و سبزیجات تولیدی در منازل مسکونی، ضایعات باغات و مزارع و گلخانه ای و فضولات دامی در روستاها، این مواد با عنایت به ماهیت و ارزش غذایی که دارند در صورت ترکیب شدن با سایر پسماندهای ویژه و خطرناک می تواند تغییر ماهیت داده و علاوه بر تولید بوی نامطبوع و شیرابه های بسیار خطرناک، باعث آلودگی جدی آب، خاک و هوا شوند، در صورتیکه میتوان با بازگشت صحیح این مواد به چرخه مصرف، با روش های بی و کمپوست، ورمی کمپوست، یا سایر روش های بیولوژیک، به کود غنی شده تبدیل گشته و در غنی سازی اراضی کشاورزی بخصوص تأمین عناصر میکرو و ماکرو و میزان ماده آلی خاک نقش بسیار مفیدی داشته باشد.
با افزودن کود بیولوژیک به زمینهای کشاورزی، ماده آلی خاک افزایش پیدا کرده و این امر باعث سلامت و پایداری خاک های کشاورزی بخصوص تولید محصولات سالم خواهد شد در حالیکه بیشترین سهم تولید پسماندها هم همان ماده آلی است که بیشتر از ۷۵ درصد از سهم پسماندها را تشکیل می دهد. امروزه با عنایت به نبود ساختار اصولی در کنترل پسماندها این مواد پرارزش با روش غیر بهداشتی در مراکز دفن زباله تلنبار می شود همچون این مکان ها می تواند به محل دفن زباله سراوان در یکی از بهترین نقاط گردشگری استان گیلان اشاره نمود، سایر مراکز دفع هم همین وضعیت را دارند.
مواد زائد جامد قابل بازیافت شامل انواع کاغذ، فلزات، شیشه و پلاستیک که تقریباً سهم ۱۵ تا ۲۰ درصدی پسماندها را شامل می شود. این مواد هم باید پیش از ترکیب شدن با پسماندهای آلی، جداسازی شده و به صنایع تبدیلی انتقال داده شود این مواد داری ارزش اقتصادی قابل توجهی بوده و به صورت معمول همه ساعات شبانه روز شاهد حضور افرادی تحت عنوان بازیافتی برای جمع آوری این مواد در سطح شهرها هستیم حضور این افراد برای جمع آوری این مواد نشان از ارزش اقتصادی این پسماند است.
مواد دورریز یا ویژه و خطرناک که متأسفانه این مواد در منازل مسکونی هم وجود دارد مانند انواع باطری ها، لامپ ها، سرنگ تزریق شده و سایر ضایعات که باید به صورت جداگانه نگهداری، حمل و بعد از بی خطر سازی، دفع شود. امروزه با پیشرفت های علمی در کنترل پسماندهای دورریز، این مواد بعد از انجام مراحل تفکیک، دانه بندی شده و با ترکیب با سایر مواد با روش RDF قابلیت اشتعال زایی داشته و در صنایع کارخانجات سیمان جایگزین سوخت های فسیلی می شود.
موادی مانند شیشه و فلزات هنگام پردازش از بین می روند چونکه آنها قابل احتراق نیستند. این فلزات با استفاده از یک آهن ربا، و شیشه با استفاده از غربالگری مکانیکی جداسازی شده سپس از دمیدن هوا برای جدا کردن مواد سبک از مواد سنگین استفاده می شود. مواد سبک دارای ارزش کالری بالاتری هستند و RDF نهایی را ایجاد می کنند. مواد سنگین معمولا به محل دفن زباله انتقال داده می شود. مواد باقیمانده می تواند به شکل گفته شده برای استفاده در صنایع تبدیلی به صورت مخلوط ساده فروخته شود یا امکان دارد در سوخت گندله یا آجر فشرده شود و برای اهداف دیگر به صورت مستقل یا در یک فرایند بازیافت استفاده گردد.
*این طرح آلودگی زیست محیطی ندارد؟
همانگونه که ماهیت پسماندها در زمان استفاده برای ما و محیط زیست خطری ندارند، در صورت کنترل، جداسازی و انتقال به مراکز پردازش هم خطری برای محیط زیست نخواهد داشت، پسماندها زمانی محیط زیست را تهدید می کنند که در کنترل آنها ناتوان باشیم و آنها را با روش غیر بهداشتی در محیط رها نماییم و با تولید و نشت شیرابه ها و حضور حیوانات اهلی در تغذیه از زباله ها و یا سوزاندن پسماندها باعث آلودگی آب و هوا و خاک شویم. بنابر این پسماندهایی که بعنوان مازاد بر استفاده از محل زندگی ما خارج می شود نمی تواند به خودی خود محیط زیست را تهدید کند.
امروزه سرمایه گذاری در امر بازیافت در تمام نقاط دنیا دارای طرح توجیهی و مطالعاتی بوده و هر کمپانی در صورت تأمین شرایط سرمایه گذاری حاضر به ورود به این صنعت خواهد بود. هر چند با عنایت به شرایط خاص تحریم کشور و کمبود منابع در بخش خصوصی و دولتی، در صورتیکه از محل اعتبارات کشوری برای همین مساله اختصاص داده اند به صورت تسهیلات کم بهره بانکی در اختیار بخش خصوص قرار داده شود، این سرمایه گذاری شکل می گیرد.
*برای اجرای این طرح در گیلان، تابحال اقدامی کرده اید؟
با توجه به حضور ما در شهرستان رودبار، با هماهنگی انجام شده با عوامل شهرداری رستم آباد در یک نوبت پسماندهای یک روز شهر به میزان ۱۰ تن به صورت آزمایشی به محل فارم ما منتقل و بعد از تفکیک مواد، پسماندهای آلی به اسلت های حاوی باکتری های فعال و کرم های زباله خوار انتقال یافته و پس از طی فرآیند بیولوژیک این پسماندها به کود آلی بیولوژیک قابل استفاده در مزارع تبدیل شد.
مواد زائد جامد هم برای صنایع بازیافت منتقل و تنها مقدار ناچیزی از مواد دورریز (ریجکت) برای انتقال به محل دفن به شهرداری عودت داده شد. معتقدم آب و هوا و اقلیم منطقه گیلان بهترین شرایط برای انجام این فرآیند می باشد.
*خواسته شما از متولیان امر چیست؟
نقش مسؤلان منطقه در انتخاب بهترین راهکار و روش در کنترل و مدیریت پسماند، از اهمیت ویژه اقتصادی و زیست محیطی برخوردار می باشد و تصمیم گیری های خلق الساعه در دهه های گذشته از جانب بعضی از مسؤلان باعث خسارت جبران ناپذیر در بهترین زیستگاه ها و اراضی پرارزش کشور شده است.
انتخاب راحت ترین روش برای دفع پسماندها باعث تخریب جنگلها و مراتع استان گیلان شده است. شکل گیری پوشش گیاهی مراتع و جنگلها حاصل میلیونها سال زمان بوده و از بین بردن آنها کمتر از چند دهه، گناهی نابخشودنی است. اساساً ایجاد تغییر در اکوسیستم منطقه با هر فرایندی که باعث کاهش یا توقف فعالیت موجودات ذره بینی یا حیوانات شود، جبران آن تقریباً غیر امکان دارد.
حتی حضور حیوانات اهلی و وحشی در محل دفن زباله سبب انتقال و سرایت انواع بیماری ها، کاهش زاد و ولد و یا کوچ در حیوانات شده که اثرات مخرب آن امکان دارد به سادگی قابل مشاهده نباشد بنابراین از مسؤلان امر انتظار می رود در اجرای قانون مدیریت پسماند مصوب سال ۸۳ مجلس شورای اسلامی، نسبت به ایجاد شرایط مناسب برای مدیریت یکپارچه و پایدار در بخش پسماندهای شهری و روستایی اقدام نمایند و با استفاده از دانش متخصصان و جلب مشارکت مردم و سرمایه گذاران نسبت به رفع کامل این مشکل اهتمام جدی داشته باشند.
معتقدم در کره آبی خاکی هیچ جای برای دور انداختن زباله وجود ندارد، با تغییر محل دفن زباله از اقلیمی به اقلیم دیگر نه تنها مشکل حل نمی گردد بلکه آلودگی های ناشی از دفنگاه ها گسترش یافته و متعاقب آن زیستگاه موجودات ارزشمند، خاک، آب و هوا و پوشش گیاهی بکر منطقه جدید هم به خطر خواهد افتاد، با کنترل و پردازش ۱۰۰ درصدی پسماندهای هر منطقه در استان، علاوه بر کاهش مشکلات زیست محیطی و بهداشتی ناشی از حمل و نقل و تخلیه شیرابه، میتوان هزینه های حمل و نقل را هم کم کرد.
با وجود دانش فنی روز در کنترل و مدیریت پسماندها، احتیاج به انتخاب (راحت ترین روش دفن) لندفیل برای دفع نیست، امروزه با پیشرفت دانش مدیریت پسماند در کنترل پسماندهای صنعتی، بیمارستانی و خطرناک، میتوان میزان پسماندها را بیشتر از ۹۵ درصد کم کرد، بنابراین انتخاب مکان جدید به منظور دفن زباله در هر نقطه از استان گیلان خلاف اصول مدیریت پسماندها بوده و سفارش می شود ایجاد کارخانجات تفکیک و پردازش پسماندها در چند نقطه استان در دستور کار قرار گیرد.
*راهکار شما برای حل معضل زباله سراوان چیست؟
سراوان بعنوان یکی از نقاط برجسته گردشگری با پوشش گیاهان متنوع یکی از زیستگاه های کم نظیر کشور به حساب می آید که داری پارک جنگلی و دریاچه زیبایی هم است و بهترین خدمت به این زیستگاه پرارزش پیشگیری از تخلیه هر گونه زباله در دل این جنگل زیبا بوده و باید به سرعت زباله های انباشت شده در دهه های گذشته را با روش های گفته شده ( RDF) تفکیک و به چرخه مصرف بازگرداند، و زخم بوجود آمده در بدنه این منطقه زیبا را ترمیم کرد.
همه در تخریب محیط زیست کشور نقش داشته و باید برای جبران این خسارت از همین امروز شروع نماییم هم اکنون به اندازه کافی دیر شده است، یادمان باشد هر شهروند ایرانی به صورت متوسط روزانه ۷۵۰ گرم پسماند تولید می کند و سهم هر نفر در تخریب محیط زیست در سال بیشتر از یک تن پسماند در ۱.۵ متر مکعب است. در حالیکه با پردازش صحیح و بهداشتی این پسماند میتوان در سال بیشتر از ۲۰۰ کیلو گرم کود آلی بیولوژیک تولید کرد و مزارع کشاورزی را غنی از عناصر غذایی مفید کرد.
در واقع هر نفر می تواند با عزم ملی در این راه قدم بردارد و تنها با تفکیک پسماندها در سه بخش، پسماند تر یا آلی مانند پسماندهای غذایی، میوه و سبزیجات، تفاله چای و قهوه و پوست تخم مرغ و مواد زائد جامد قابل بازیافت مانند انواع کاغذ و کارتن، فلزات، پلاستیک و شیشه و مواد دورریز را از هم جدا کرده و از منزل خارج کنند. منتظر اتفاق خاص از فرد خاص نباشیم، نجات محیط زیست تنها به دست و اراده تک تک افراد جامعه انجام می شود و نقش همه در کنترل و مدیریت پسماند در مبدا، تعیین کننده است.
منبع: golesepid.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب